Od aktualnej diagnozy po wskazanie koniecznych działań i narzędzi dla powstrzymania kryzysu klimatycznego – to w największym skrócie zakres dwudniowej debaty. Sformułowano oczekiwania wobec rozpoczynającego się 6 listopada szczytu COP27 w egipskim Szarm-el Szejk.
Konferencja PRECOP 27 to wspólna inicjatywa United Nations Global Compact Network Poland oraz Grupy PTWP, organizatora Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W dniach 18 i 19 października br. w ponad 20 debatach, dyskusjach i wydarzeniach towarzyszących wzięło udział 1200 uczestników, a ponad 2500 osób śledziło transmisję online. Celem spotkania, które odbyło się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach, było przygotowanie wspólnego stanowiska różnych środowisk – przede wszystkim biznesu, a także nauki, organizacji społecznych oraz administracji, na Szczyt Klimatyczny w Egipcie (COP27).
Głosy panelistów oceniających stan realizacji celów rozłożyły się od głębokiego niepokoju po satysfakcję z powszechności następujących zmian i zakresu działań podejmowanych przede wszystkim przez odpowiedzialny biznes. Dokonania zielonej transformacji i jej niedostatki wobec narastających skutków zmian klimatycznych tworzyły złożony obraz sytuacji. Niestabilne i nieprzewidywalne otoczenie geopolityczne było oczywistym kontekstem rozmów i dyskusji.
Pandemia i kryzysy (energetyczny, żywnościowy, makroekonomiczny) będące następstwem wojny w Europie nie anulowały globalnych działań na rzecz powstrzymania kryzysu klimatycznego. Szczególna sytuacja jest źródłem komplikacji, a jednocześnie stwarza nowe możliwości przyspieszenia – tam, gdzie cele ochrony klimatu stały się zbieżne z potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego czy z ambicjami uniezależnienia się od paliw kopalnych, podniesienia samodzielności i odporności wobec możliwych opresji i kolejnych zjawisk kryzysowych. A te będą się nadal zdarzały – dlatego rośnie potrzeba trwałych, systemowych rozwiązań.
Stąd apele, by dla doraźnych celów (łagodzenie skutków kryzysu energetycznego) nie poświęcać celów długofalowych (zapobieżenie katastrofie klimatycznej). Z drugiej strony istotne pozostają zastrzeżenia dotyczące tempa zmian przy akceptowalnym poziomie kosztów społecznych. Obie opcje godziła konstatacja, że walka z kryzysem klimatycznym i rozwój powinny być procesami równoległymi i współzależnymi. Zwracano uwagę na koszty zmian, ale także na koszty ich zaniechania.
Kwestiom społecznym, związanym m.in. ze sprawiedliwą transformacją regionów węglowych, zmianom w politykach miejskich, edukacji klimatycznej czy wprowadzaniu w życie standardów ESG nadawano wymiar globalny. Ambicją krajów wysoko rozwiniętych powinno być, by także państwa globalnego Południa realizowały założenia transformacji energetycznej.
Wielokrotnie w trakcie debat powracała kwestia finansowania inwestycji w ramach zielonej transformacji oraz kluczowej tu roli sektora finansowego. Inwestycje te to szansa na podniesienie poziomu życia. Wskazywano na konieczność partnerstwa z prywatnym biznesem, bo środki publiczne są daleko zbyt niskie, by sfinansować inwestycje – w skali globu padają kwoty 100-150 bln dolarów.
W agendzie PRECOP 27 silnie obecne były różne aspekty transformacji sektora paliw i energii: inwestycje w źródła odnawialne, gospodarka wodorowa czy europejski systemu handlu emisjami. Tu kwestie kosztów, perspektyw rozwoju gospodarczego i bezpieczeństwa powracały szczególnie wyraźnie; wobec regulatorów – na poziomie UE czy kraju – padały ze strony biznesu i strony społecznej konkretne postulaty.
Konferencja w Egipcie (COP27) powinna mieć charakter praktyczny – tj. skupić się na planach działań mających na celu ograniczenie wzrostu temperatury na Ziemi poniżej katastrofalnego progu. Szczyt w Egipcie musi odpowiedzieć na pytanie, jak doprowadzić do tego, żeby nie ograniczać walki z klimatem tylko do najbogatszych gospodarek. Podsumowanie realizacji zobowiązań podjętych w Paryżu i Glasgow powinno być podstawą dla wytyczania nowych celów. Podejmowanym przez kraje działaniom musi towarzyszyć jasne i rzetelne raportowanie ich efektów.
Ważnym przyczynkiem globalnej debaty w Egipcie będzie „biała księga” PRECOP 27 – opracowanie zawierające wskazania i rekomendacje, które ujrzą światło tuż przed rozpoczęciem COP27 w Egipcie. Zostaną one przesłane do Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, polskiej delegacji na COP27, agend i programów ONZ, a także do przedstawicieli samorządu terytorialnego oraz klimatycznych organizacji młodzieżowych.
Organizatorami PRECOP 27 byli United Nations Global Compact Network Poland – polski sekretariat członków największej na świecie inicjatywy skupiającej zrównoważony biznes oraz Grupa PTWP, organizator Europejskiego Kongresu Gospodarczego oraz konferencji i wydarzeń specjalnych.
W ramach systemu ONZ United Nations Global Compact odpowiada za współpracę z sektorem prywatnym. Inicjatywa zainaugurowana przez Sekretarza Generalnego ONZ w 2000 r. skupia firmy tworzące strategie i działania w oparciu o dziesięć uniwersalnych zasad (10 Principles) w obszarach praw człowieka, standardów pracy, ochrony środowiska, przeciwdziałania korupcji. Misją UN Global Compact jest włączenie sektora prywatnego we wdrożenie polityk klimatycznych ONZ, a w szczególności Porozumienia Paryskiego z 2015 r. United Nations Global Compact Network Poland koordynuje biznes działający na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce. W UN Global Compact Network Poland cele środowiskowe realizowane są poprzez program Climate Positive, który identyfikuje oraz pomaga osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ (SDGs), a w szczególności cel 13 związany z ochroną środowiska i działaniami w dziedzinie klimatu oraz komplementarne z nim cele: 6, 7, 9, 11, 12, 14 i 15.
Grupa PTWP jest organizatorem kongresów, konferencji i wydarzeń specjalnych, a także zarządcą Międzynarodowego Centrum Kongresowego i Spodka w Katowicach. Grupa PTWP z powodzeniem organizuje ok. 50 wydarzeń rocznie na czele z Europejskim Kongresem Gospodarczym – European Economic Congress (EEC), jedną z najbardziej prestiżowych imprez biznesowych odbywających się w tej części Europy. W portfolio Grupy znajdują się także takie eventy jak: 4 Design Days, Health Challenges Congress, Property Forum, Forum Rynku Spożywczego i Handlu, Forum Rynku Zdrowia oraz EEC Trends. Grupa PTWP jest również wydawcą dwudziestu portali o tematyce biznesowej, w tym m.in. WNP.PL, PulsHR.pl, PortalSamorzadowy.pl, PortalSpozywczy.pl, PropertyNews.pl i Well.pl.